READING

Kunstfanaatjes over de grens – Het Lanzarote van C...

Kunstfanaatjes over de grens – Het Lanzarote van César Manrique

Bij de Canarische Eilanden denk je misschien niet direct aan een vakantie gevuld met culturele uitstapjes. Toch ademt het hele eiland César Manrique. Een kunstenaar met een onconventionele abstracte stijl die de cultuur en natuur van Lanzarote wilde behouden. Mijn kleine kunstfanaatjes blijken dol op zijn diverse kleurgebruik en geometrische vormen. 

Lavahuis – Museum Fundación
Op het vulkanische Canarische eiland Lanzarote mag je een bezoekje aan de Fundación van kunstenaar César Manrique niet overslaan. Zijn voormalige woonhuis, dat hij zelf ontwierp in de plaats Tahíche is tegenwoordig een museum. Dit ligt vlakbij de hoofdstad Arrecife. Het huis is gebouwd in en rond lavabellen, waar niet alleen zijn eigen kunstwerken, maar ook die van anderen zoals Pablo Picasso te zien zijn.

Kunstenaar, idealist en nationale legende
César Manrique (1919-1992) was een veelzijdig kunstenaar. Zo was hij kunstschilder, beeldhouwer, architect, bouwadviseur, monumentenbeheerder en ecoloog. Zijn stijl kan worden omschreven als non-figuratief, in evenwicht met de omringende natuur. Veel gebouwen, projecten en bezienswaardigheden op Lanzarote zijn door hem gemaakt en tonen zijn herkenbare stijl.

De creatieve Canarische inwoner creëerde deze toeristische bezienswaardigheden uit natuurlijk materiaal en met respect voor de natuur. Op verschillende rotondes op het eiland staan zijn kleurrijke geometrische sculpturen samengesteld uit cirkels, piramides en spiralen. Het waait vrijwel altijd op Lanzarote, wat hierdoor een buitengewoon mooi gezicht is.

Zijn visie
De liefde voor het eiland stond centraal bij César Manrique. Hij vond Lanzarote het mooiste stukje land op aarde. Ontzet door de ontwikkelingen na zijn terugkomst op Lanzarote in 1968, de toename van het toerisme op andere eilanden en hiermee de verdwijning van de traditionele cultuur en architectuur, ging hij de strijd aan met politici en projectontwikkelaars die heel andere plannen hadden voor het eiland.

Manrique wilde niet dat de unieke cultuur en natuur werden beschadigd door massatoerisme en heeft dat ook daadwerkelijk weten te voorkomen. Zo zijn er dankzij hem geen lelijke reclameborden op het eiland en is hoogbouw verboden. De bevolking is hem hier zeer dankbaar voor. Tot aan zijn dood in 1992 voerde hij een strijd voor het behoud van het unieke karakter van Lanzarote. Hiervoor heeft hij diverse onderscheidingen ontvangen in binnen- en buitenland.

Inspiratie
Manrique’s mooiste herinneringen waren die aan de zomers die hij als kind doorbracht in Caleta de Famara, in het noorden van het eiland. Een stukje ongerepte natuur met een acht kilometer lang strand met immens hoge kliffen. Een schoonheid die ik zelf ook heb ervaren. Vanaf mijn tweede jaar kom ik al op het eiland. Vanwege het magische strand van Famara en de mooie cultuur op Lanzarote kwam ik met mijn familie hier jaarlijks terug. Ik beschouw het eiland dan ook als een soort tweede thuis. Toen we er in de jaren 80 verbleven, lag het strand er nog redelijk verlaten bij. Tegenwoordig doet het jammergenoeg aan als populaire surfplek vanwege de woeste golven. Het werk van Manrique heeft mij altijd geïntrigeerd. Dit heeft mede op latere leeftijd mijn interesse voor abstractie en geometrie versterkt, wat ik ook in mijn eigen werk als modeontwerper toepas. 

Wat vinden de kinderen ervan?
Je komt het huis binnen boven de grond in het deel waar kunstwerken hangen van andere kunstenaars, onder andere Pablo Picasso. Zijn inkttekening vinden mijn kinderen hoogst vermakelijk. Er zijn vier naakte personen op te zien. Wat een gekke figuren allemaal! Het lijken net mensen, maar ook weer niet. Het werk uit 1970 draagt de titel Vieja modela joven odalisca, vertaald als Jonge oude modellen. De tekening toont een androgyne vrouw, een herder en een visser. 

Als je verder loopt kom je in een kamer terecht waar vooral grafisch werk van Manrique te zien is. Dit werk spreekt mij en de kinderen het meest aan. We zien veelal taferelen van het dagelijks leven op Lanzarote, zoals vissers, dromedarissen, vissen, cactussen etc. De dromedaris (1945) trekt gelijk de aandachtig, “Ik wil weer op de domme daris!”, roept mijn 3-jarige zoon. 

Door het gehele museum zijn verschillende stijlen en vormen van Manrique te zien. Zijn werk in het museum is ingedeeld naar stijl. Schilderijen, grafische tekeningen, beelden, windmobielen, wandmozaïek, interieur en architectuur. Maar alles wordt gekenmerkt door zijn inspiratie die hij haalde uit het surrealisme en de abstracte kunst.

Manrique verwerkte het vulkanische landschap in het ontwerp van zijn huis. Steeds tussen de kunstwerken door kan je genieten van het adembenemende uitzicht naar buiten op het ongerepte lavalandschap. 

Zo is er een kamer met een raam waar de zwarte lava naar binnen lijkt te stromen. Iets dat gelijk tot de verbeelding spreekt bij Loua (6) en Ilan (3). Mijn kinderen blijven gefascineerd door de spannende verhalen van de lava, die bijna driehonderd jaar geleden zes jaar lang achter elkaar, bleef doorstromen. Gelukkig ligt deze lava er al een paar honderd jaar zo bij en is het niet gloeiend heet meer!

Het is tegen de 30 graden, dus het is een hele verademing dat we ons kunnen verschuilen onder de grond waar het lekker koel is. De kinderen vinden dit erg spannend. Aangekomen bij het zwembad in de tuin onder grond, willen de kinderen het liefst gelijk een duik nemen. Helaas is het zwembad niet in gebruik en is het nu alleen nog bedoeld om naar te kijken.

De ondergrondse ruimtes zijn verbonden met de bovengrondse ruimtes door middel van gaten in de grond. Zo zijn er leuke doorkijkplekken ontstaan, heel leuk voor kinderen.

Boven de grond in het museum zien Loua en Ilan leuke details van wat er onder de grond te zien zou zijn. Wanneer we beneden komen, gaan we gelijk op zoek naar wat we eerder boven zagen. Zo wordt het een leuke speurtocht. 

Beneden zien we een zwart metalen windmobiel. Jammer dat we alleen niet kunnen zien hoe deze door de wind beweegt. Bij mijn kleuter roept het associaties op van de metalen robot Wall-E.

Onder de grond bevindt zich een ruimte met grote schilderijen van Manrique in een hele andere stijl. In voornamelijk donkere, duistere kleuren. Van de duistere schilderijen vinden ze unaniem het “skeletten schilderij” het meest interessant. Dit tweeluik uit 1973 draagt de titel Sepultados en cenizas en betekent begraven in de as, wat de kinderen natuurlijk erg intrigeert. Ze zien er een vissengraad in, wat het denk ik ook verbeeld, weliswaar van een erg enge vis! 

Een ander tweeluik schilderij een stukje verderop kunnen ze ook waarderen. Deze is de minst duistere van allemaal en is in verschillende tinten rood geverfd. Met als titel; Calor de la tierra, dat warmte van de aarde betekent. Uit 1992. Hier zien de kinderen stromende lava in.

In de tuin komen we nog een grappig zelfportret van de kunstenaar tegen, gemaakt van hout. Hier kunnen de kinderen wel om lachen.

Tot slot sluiten we af met het prachtige felgekleurde wandmozaïek in de tuin, dat een mooi contrast biedt met het overheersende wit.

In de tuin bevindt zich ook een leuk museumwinkeltje waar je allemaal Manrique spullen kan kopen. Van T-shirts tot kleurboeken. Voor de kleintjes, maar ook leuk voor volwassenen, zijn er kleurboeken te koop, met allemaal grafische ontwerpen van de kunstenaar.

Kunstfanaatjesproof
Het leuke aan het museum is dat het een huis is met verschillende kamers, waar kunst, architectuur, interieur en de omgeving van het eiland naadloos in elkaar overgaan. Het huis bevindt zich onder en boven de grond. De tunnel door de lava onder de grond zal elk kind intrigerend vinden. Fijne afleiding dus mocht je kind het museum niks vinden.

Zelfs een bezoekje aan de toiletten is leuk, vanwege het ‘meneertje en het mevrouwtje’ dat César Manrique hiervoor heeft ontworpen. Die zie je overigens over het hele eiland terug bij de toiletten, in steeds andere vormen.

Naast alle kunst is er ook een documentaire te zien over Manrique, wat een fijne afwisseling geeft voor kinderen. In de tuin kunnen ze naderhand lekker rennen en een ijsje eten. Ook bij de museumwinkel zijn diverse producten te koop voor kinderen.

Wij kopen de kleurboeken van Manrique zijn werk in het museumwinkeltje, met als titel: Schilder mee met Manrique. Loua kies de tamboril vis om in te kleuren, een gekke bolle vis, die door César Manrique heel mooi is vormgegeven. Ook is het een idee om samen achteraf een windmobiel te maken of een geometrisch zelfportret á la Manrique.

Nog meer kunstkijken
Mocht je nog niet uitgekeken zijn, dan kan je er nog een bezoekje aan het Castillo de San José in Arrecife aan vast plakken. Hier kan je diverse moderne kunst bekijken van onder ander Miró, Picasso en Manrique. Dit museum bevindt zich in een oud kasteel, wat eveneens een mooi contrast oplevert.

Info

Fundación
Taro de Tahíche – C/ Jorge Luis Borges, 16
35507 Tahíche
Lanzarote

Dagelijks geopend
Van 10:00 tot 18:00
Standaard prijs: €8
Kinderen onder de 12 jaar: €1

 

Heb jij dit museum op Lanzarote wel eens bezocht? Of heb je een andere ‘Over de grens’ tip voor ons? Laat het ons weten in een reactie hieronder.

 

 

 

 


Eleonore (36) is geboren en getogen in Amsterdam. Sinds een paar jaar woont ze samen met haar man en 2 kinderen in Amstelveen. Opgeleid als modeontwerpster, heeft ze 10 jaar lang haar eigen modelabel gehad onder haar eigen naam; Eleonore de Ruuk. Ze is moeder van Loua (6) en Ilan (3). Zelf opgevoed met een overdosis kunst, wil ze die nu ook graag aan haar eigen kinderen doorgeven.

COMMENTS ARE OFF THIS POST