READING

Tussen Kunst & Kids #4: Deirdre Carasso

Tussen Kunst & Kids #4: Deirdre Carasso

Kinderen kunnen niet vroeg genoeg in aanraking komen met kunst. Maar waarom is dat eigenlijk zo?Ā In de rubriek Tussen Kunst & Kids komenĀ verschillende experts aan het woord, met zowel een persoonlijk als professioneel verhaal. Dit keer het woord aan Deirdre Carasso, directeur van het Stedelijk Museum Schiedam.Ā 

Sinds vorig jaar heeft het museum in de Jeneverstad een nieuwe directeur: Deirdre Carasso (46). Ze woont samen met haar man en drie dochters Tinker (13), Silke (12) en Luz (6) in Utrecht. Werken in een museum was niet haar jeugddroom.Ā Integendeel, als kind vond ze het helemaal niet zo leuk om door haar ouders hier naartoe meegenomen te worden.Ā Ik spreek met haar over opgroeien in een museum, het belang van een warm welkom en het inspirerende boek dat zij schreef.

Het gaat allemaal over mensen en elkaar vinden in de inhoud en een gedeelde droom.Ā De rode draad is verbinding.

Van educatie tot relatiebeheer en nu directeur van het Stedelijk Museum Schiedam. Kun je me iets vertellen over jouw loopbaan?
ā€œAls afgestudeerde kunsthistorica en archivaris begon ik mijn carriĆØre 20 jaar geleden bij het Nationaal Archief.Ā In 2006 ging ik als Hoofd Educatie en publieksbegeleiding bij Museum Boijmans Van Beuningen in Rotterdam aan de slag en daarna werkte ik hier als Hoofd Relatiebeheer en Filantropie. Toen ik deze overstap maakte, vonden sommige mensen dat een vreemde keuze. Ik zag dat anders. Het gaat namelijk allemaal over mensen en elkaar vinden in de inhoud en een gedeelde droom.”Ā 

Fotografie Imke Ligthart

Ging je zelf als kind veel naar musea?
ā€œWe gingen met het gezin veel naar musea. Dat vond ik vreselijk als kind. Bij mijn vader in het museum vond ik het wel leuk.Ā Hij was conservator in het Amsterdams Historisch Museum. Ik herinner me dat ik als kind het kolossale houten beeld (bijna 5 meter!) van Goliath zag. Omdat mijn vader daar werkte, mocht hij met het mechanisme het hoofd bewegen en de ogen laten rollen. Dat juist dit kunstwerk mij is bijgebleven, is niet raar: kinderen worden geraakt door kunstwerken die zij kunnen ervaren of die een verhaal vertellen.Ā 

Gaan jouw kinderen van jongs af aan mee naar musea?
ā€œJazeker! En zolang ze nog in een buggy bleven zitten, was het gemakkelijk. Daarna vond ik het wel iets lastiger. Tussen de twee en drie jaar rennen ze weg en luisteren ze slecht, dat is gevaarlijk tussen de kunstwerken. Nu hebben de oudsten hun eigen drukke agenda met sporttrainingen en afspraken. Tijdens vakanties bezoek ik niet zoveel musea met mijn gezin. Ik wil dan op een muurtje zitten en niets doen, wat zwemmen en boeken lezen. Mijn oudste dochter Tinker is net als ik destijds, als jong kind, heel veel in het museum geweest. Bij Boijmans kon ik haar vaak meenemen naar educatieve workshops en events. Mijn jongste dochter mag nu weleens achter de kassa van het Stedelijk Museum Schiedam stickers helpen uitdelen aan bezoekers.ā€

Is jouw werk goed te combineren met kinderen? Oeps. Deze vraag valt helemaal niet goed bij Deirdre. Ik zie haar gezicht vertrekken. Het klinkt ook inderdaad ontzettend on-feministisch. Maar ik stel deze vraag ook aan de mannelijke experts. Juist omdat ik merk datĀ het voor veel ouders een worsteling is om alle ballen in de lucht te houden.
ā€œIk vind het een vreselijke vraag. Ik krijg ā€˜m namelijk vaak, in tegenstelling tot mijn mannelijke collegaā€™s, vermoed ik. Maar gelukkig stel jij deze vraag niet alleen aan vrouwen. Ik heb een kort antwoord: het is altijd een zoektocht naar balans en het samen doen met mijn man. Dan is het goed te combineren.ā€

Staat er nog een museum op deĀ bucketlistĀ om met je gezin te zien?
ā€œDat is hetĀ Teshima Art MuseumĀ in Japan. Het mooiste dat ik ooit zag. Je komt hier met een boot. Het gebouw lijkt op een zachte witte schelp, of op een waterdruppel die langzaam van een berg glijdt. Om in het gebouw te komen, moet je eerst om een heuvel heen lopen. Dan betreedt je een enorme ruimte met twee grote openingen in het dak. De grond is bezaaid met kleine waterdruppels die naar grote waterplassen bewegen. Deze druppels vormen het kunstwerk. Deze plek zou ik graag samen met mijn dochters beleven.ā€

Ā Kinderen worden geraakt door kunstwerken die zij kunnen ervaren of die een verhaal vertellen.

Waarom is het belangrijk dat kinderen een kunstmuseum bezoeken?
Ā ā€œMet kinderen naar een kunstmuseum gaan is leuk en leidt tot bijzondere gesprekken. Kinderen zijn nieuwsgierig, vol verwondering en staan nog veel meer open dan volwassenen. Zij stellen goede vragen en roepen nooit dat iets ā€˜onzinā€™ is en lopen ook niet verontwaardigd een museumzaal uit. En behalve dat het leuk is, is het ook heel leerzaam. Kinderen leren zo om goed en kritisch te kijken. Ze worden geprikkeld, stellen vragen en vergroten hun kennis over van alles en nog wat. Door te praten over kunst oefenen ze bovendien in het onder woorden brengen van hun mening en gevoelens.ā€

Welk kunstwerk in het Stedelijk Museum Schiedam is volgens jou echt geschikt voor jonge kinderen?
ā€œMannetje met de ZonĀ uit 1947 van Karel Appel. Het is zoā€™n direct beeld: duidelijk, kleurrijk, vrolijk en optimistisch. Het stelt een primitief kereltje voor, met een blauwe kar waarin hij de zon vervoert. Het beeld rekende af met alle regels in de schilderkunst. Appel kwam met iets compleet nieuws: hij gebruikte de primaire kleuren rood, geel en blauw en voorzag de kleurvlakken van zwarte contouren. De naam Karel Appel wordt meestal geassocieerd met kunst dat lijkt op kindertekeningen. Hij ging inderdaad, samen met andere CoBrA kunstenaars, na de Tweede Wereldoorlog op zoek naar nieuwe vormen van creativiteit. Terug naar de spontaniteit van een kind.ā€

Zouden musea zich meer op de allerkleinsten moeten richten?
ā€œIk vind eigenlijk niet dat er iets aangepast hoeft te worden. Een museum hoeft niet te wedijveren met een speeltuin. Maar het gaat wel om andere, kleine dingen: hoe wordt er door het museumpersoneel gereageerd op kinderen? Is er iets lekkers te eten voor kleintjes in het restaurant? Ook is het is wel prettig als er een fijn plein of grote tuin is. Hier kunnen kinderen hun energie er uitgooien. Maar een speciale kinderhoek of tentoonstelling is naar mijn mening geen must.”

Wat is volgens jou belangrijk om meer gezinnen naar het museum te trekken?
ā€œIk vind het belangrijk dat mensen zich welkom voelen. Ook gezinnen. Wij hebben grote rollen tekenpapier op tafel liggen met kleurtjes erbij. En ouders betalen zich vaak scheel aan een broodje in het museumrestaurant. In het museum hebben we hetĀ pay what you wantĀ principe. Ouders kunnen hier een lekkere boterham met pindakaas of chocoladepasta smeren en zelf bepalen wat ze ervoor willen betalen. Het Stedelijk Museum Schiedam heeft bovendien een aanbod dat de allerkleinsten aanspreekt, zoals de Op art en Geert Mul tentoonstelling –Ā allemaal belevingskunst. Bijzonder is ook de tentoonstelling over Pierre Jansen die tot 3 september te zien is. Hij was de eerste in museumland die kunstklassen organiseerde in het Stedelijk Museum Schiedam. ZijnĀ Kunstklassen waren destijds zo vernieuwend dat hij erover mocht vertellen in de Ridderzaal in Den Haag in het bijzijn van koningin Juliana.”

Je schreef ā€˜De Kleine Kunstkijkerā€™, het boek dat ik zelf ook wel de ā€˜Kunstbijbel voor oudersā€™ noem. Kun je er iets meer over vertellen?
ā€œDeze museumgids voor jong en oud schreef ik samen met Catrien Schreuder, het huidige hoofd Educatie bij Boijmans. Het kwam voort uit de onzekerheid en worsteling die ik zag bij ouders wat betreft het bezoeken van een kunstmuseum. We wilden graag duidelijk maken dat je geen kunstexpert hoeft te zijn om met kinderen te genieten van een museumbezoek. We bespreken zes Nederlandse kunstmusea in dit boek en geven honderden tips, weetjes en kijk- en filosofeervragen.ā€

Wat vind je van Kunstfanaatjes? Is zoā€™n tool nodig volgens jou?
“Tips en inspiratie is voor ouders belangrijk. De meeste mensen kennen het Rijksmuseum en Naturalis wel, maar ook goed dat mensen gewezen worden op andere opties. Ik zou bij Kunstfanaatjes een combinatie fijn vinden als je de omgeving bij het museum betrekt. Wat is leuker met kinderen dan na het museumbezoek een boottochtje te maken met de fluisterboot, of lekker in een park te gaan zitten. Het lijkt vaak of/of. Terwijl het ook juist een soort lokmiddel kan zijn (lacht).”

Zie het museumbezoek als een wandeling. Even samen zijn met je kinderen, maak het vooral niet te zwaar.

Ā Heb je advies voor ouders die met jonge kinderen een kunstmuseum willen bezoeken?
#1. Zie het museumbezoek als een wandeling. Samen zijn met je kinderen. Je ziet iets en er ontstaat een onverwacht gesprek. Je bent in een museum echt in een vacuĆ¼m ā€“ geniet van dat rustmoment. Maak het vooral niet te zwaar!
#2. Begin uitgerust aan een museumbezoek en loop niet te lang door het museum. Het is leuker en leerzamer om een paar kunstwerken goed te bekijken dan heel veel een beetje.
#3. Keer regelmatig terug naar hetzelfde museum. Kinderen raken er dan thuis, ze vinden het fijn dat ze de weg weten en krijgen zo lievelingskunstwerken.

WINACTIE DE KLEINE KUNSTKIJKER

Benieuwd naar de andere tips van Deirdre Carasso? Lees danĀ De Kleine Kunstkijker.Ā Dit boek is een houvast voor ouders met kinderen van 5 t/m 13 jaar. Maar ook voor jongere kinderen kun je er natuurlijk al wat uithalen ā€“ en sowieso jouw eigen kunstkennis vergroten. Wij mogen een exemplaar weggeven! Wil je kans maken op dit boek, schrijf dan hieronder jouw museumtip voor ouders met jonge kinderen. De winnaar ontvangt bericht.

 


Brigitte (37) is de oprichter van Stichting Kunstfanaatjes. Met haar freelance werk richt ze zich op publieksbereik (educatie & communicatie) in de culturele sector. Ook is ze een enthousiast museumdocent. Ze woont samen en en heeft een zoontje, Max van bijna 4 jaar oud.

COMMENTS ARE OFF THIS POST