READING

Het allergrootste schilderij van Nederland

Het allergrootste schilderij van Nederland

In Den Haag hangt een bijzonder schilderij. Het is een panorama van het strand in Scheveningen dat Hendrik Willem Mesdag in 1881 schilderde. Het is met een lengte van 120 meter het grootste schilderij van Nederland. Ik bezocht het museum, op zo’n 10 minuten fietsen van ons huis, met mijn nét 3-jarige dochter Lucia; een happy-go-lucky peuter met de mentaliteit van een tank en het concentratievermogen van een goudvis.  

Als overtuigd import-Hagenaar probeer ik mijn kinderen het beste van de stad mee te geven. Zo vind je ons regelmatig terug in beboste parken, lommerrijke lanen of aan het Scheveningse strand. En ook de vele musea die de stad rijk is, bezoeken we graag. Zoals stadsdichter Daan de Ligt al schreef: “Den Haag hoeft […] niet te bruisen, het is een stad die pracht en kunst bezit”.

Panorama Mesdag
In een van Nederlands beroemdste schilderijen komen die Haagse pracht en kunst samen: de Panorama Mesdag. Dit cilindervormige schilderij, in 1881 geschilderd door Hendrik Mesdag (e.a.), is ongeveer 14 meter hoog en heeft een omtrek van 120 meter. Het werk is een optische illusie: de bezoeker staat in het midden en waant zich op het strand om tot slot “verwonderd, bewonderend en soms haast overdonderd” het pand weer te verlaten – aldus de site van het museum.

Onze peuter heeft tot nu toe nog geen noemenswaardige interesse in beeldende kunst tentoongespreid, maar dat weerhoudt ons er niet van haar regelmatig musea in te slepen – ze vermaakt zich eigenlijk overal wel. We hoefden geen toegang te betalen (tot 4 jaar is het museum gratis en zelf heb ik een Museumkaart), maar hier vind je de openingstijden en toegangsprijzen.

Vroege vogels
We zijn er al vroeg, wat als voordeel heeft dat we a) niemand storen met gedrentel en irrelevante peuterobservaties; en b) het panorama zelf in alle rust kunnen bekijken. Door twee geschakelde zalen met voornamelijk zeegezichten worden bezoekers richting het panorama geleid – Lucia ziet dit echter als een uitdaging om zo snel mogelijk op haar doel af te gaan en kan maar matig worden geboeid door de immense schilderijen onderweg. Voor kinderen zou ik dit deel van het museum dan ook niet als ‘toegankelijk’ willen omschrijven; al kun je er wel lekker hard rennen.

360˚-uitzicht over het strand
Na de zalen leidt een smalle, donkere gang gevolgd door een trap omhoog (niet toegankelijk met een kinderwagen of buggy) naar het panorama. Een monument van 135 jaar oud heeft nu eenmaal bouwkundige beperkingen. Voor jonge kinderen kan deze donkere gang overigens erg spannend zijn.

Eenmaal boven blijkt dat het niet zomaar een ‘groot’ schilderij is: het is cilindervormig en we staan er middenin. Ook horen we meeuwengeluiden en golflawaai om ons heen. We bewonderen wel zeker 10 minuten van het 360˚-uitzicht over het strand, Scheveningen en Den Haag; best lang voor een kind van de iPad-generatie dat gewend is met één knip van haar kleverige vingertje nieuwe beelden tevoorschijn te toveren.  Toegegeven, ze is een beetje boos omdat we niet op het zand mogen lopen, maar de vele paarden op het schilderij maken een hoop goed. 

We sluiten af met een kort bezoekje aan de tijdelijke tentoonstelling, de vermakelijke expositie Comfort Zone van Tadao Cern. Na ongeveer 30 minuten in het museum valt er voor Lucia echter écht niets meer te ontdekken en we strijken neer in het Museumcafé (twee drankjes, een taartje en een muffin: €12,30 – katsjing!).

Tip: Ben je niet zo bekend met het Scheveningse strand? Bezoek dan voor of na je bezoek aan Panorama Mesdag het strand van nu. Op de Pier bevindt zich een fijn restaurant genaamd Pier Zuid met een prachtig uitzicht en enorme kinderhoek.

Conclusie
Wie zijn museumbezoek graag zo efficiënt mogelijk ziet, kan zijn hart ophalen bij Panorama Mesdag. Raas richting het panorama en je staat zo weer buiten – zeker met kleine kinderen in je kielzog, als je tóch al geen gelegenheid krijgt bordjes te lezen of een audiotour te gebruiken. Het museum laat zeker qua kindvriendelijkheid te wensen over (zelfs iets eenvoudigs als een aankleedkussen ontbreekt) en laat mogelijkheden liggen om jonge bezoekers te betrekken. Er is overigens wel een speurtocht beschikbaar voor oudere kinderen (maar ook die deed mij wat ongeïnspireerd aan). Al is het panorama zelf beslist indrukwekkend te noemen, er is verder helaas niks bedacht om het jongere bezoekers naar de zin te maken of te betrekken. 

Ach, ook in die zin biedt het museum een échte Haagse ervaring: de bezoeker kan zich met zijn of haar geklaag na afloop uiten als een ware Hagenees. 

Heb jij Panorama Mesdag wel eens met jonge kinderen bezocht? Deel jouw ervaringen met ons in een reactie hieronder!


Jikke Jordans woont samen met vriend, kat en drie dochters Joska (6), Dagmar (5) en Lucia (3) in Den Haag. Ze werkt als manager bij tekst- en vertaalbureau Attached en bezoekt graag musea. "Zo ik iéts ben, ben ik een Hagenaar."

COMMENTS ARE OFF THIS POST