READING

Wat doet Kunstfanaatjes – en waarom!

Wat doet Kunstfanaatjes – en waarom!

Kunstfanaatjes bestaat bijna anderhalf jaar. Time flies when you’re having fun! Het begon allemaal met het idee dat het kunstmuseum, net als uitjes zoals de kinderboerderij en de speeltuin, in het leven van de allerkleinsten (0-5 jaar) thuishoort. Tijd om even op een rijtje te zetten wat we allemaal doen en niet minder belangrijk: waarom we daar toch zo druk mee zijn.

Vergeten doelgroep
Kunst en cultuur zijn onmisbaar in het leven van opgroeiende kinderen. Daarom is het fijn om te zien dat musea steeds populairder worden als uitje, zo was ‘het museum’ in 2016 een kwart van de vijftig populairste attracties in Nederland. Ook de publicatie Cultuur in Beeld van OCW klinkt positief: de kunstmusea hebben de afgelopen jaren maar liefst 89% meer bezoekers ontvangen. 

Maar een ontmoetingsplaats voor iedereen zijn musea helaas nog niet. Ons kabinet geeft aan dat cultuureducatie niet vroeg genoeg kan beginnen. En “om hun eigen identiteit ten volste te kunnen ontwikkelen, moeten kinderen het liefst zo vroeg mogelijk kennismaken met musea.” (Vijf maatschappelijke waarden musea, Museumvereniging). Maar waarom wordt er dan niet daadwerkelijk gestart bij de allerkleinsten? 

Fotografie Bram Vreugdenhil

Kunstmusea richten zich over het algemeen op kinderen vanaf zes jaar oud. Kunstfanaatjes vindt dat het nu tijd is om aan families en organisaties met jonge kinderen te denken. Het is een volwaardige doelgroep die een warm welkom verdient in het museum.

Deze koters zijn het publiek van de toekomst, zo blijkt uit onderzoek dat kinderen die op jonge leeftijd musea bezoeken later als volwassene vaker terugkeren. Jong geleerd is oud gedaan!  Maar natuurlijk moeten we ons ook niet blind staren op de toekomst: jonge kinderen genieten en profiteren ook nu van een museumbezoek.

Positief effect op de ontwikkeling
Kinderen al vanaf jonge leeftijd in aanraking brengen met kunst is belangrijk voor hun ontwikkeling. Vanaf ongeveer vier maanden oud kunnen baby’s vormen en kleuren onderscheiden. Het bestuderen van interessante vormen, lijnen en kleuren bevordert de neurologische verbindingen in de hersenen en leidt tot een groot observatievermogen.

Een stimulerende omgeving is belangrijk voor jonge kinderen, omdat 85% van de hersenen zich ontwikkelen in de eerste paar levensjaren. Voor de rubriek ‘Tussen Kunst & Kids” spraken we met verschillende expert over het effect van kunst op de ontwikkeling van jonge kinderen, zoals Dick Swaab, Erik Scherder, Kathy Danko-McGhee en Mark Mieras.

Fotografie Roumayne Schepers

Kunst en musea zijn voor iedereen 
Alle kinderen zouden met cultuur in aanraking moeten komen. Het liefst zo vroeg mogelijk – in de voorschoolse fase. Een kennismaking met musea is belangrijk voor de ontwikkeling. Vooralsnog maken kinderen, die niet van huis uit gestimuleerd worden, pas vanaf de basisschool kennis met musea.

Deze sociale ongelijkheid willen wij bestrijden door families en kinderopvangorganisaties te ondersteunen. Omdat we niet gelieerd zijn aan een bepaald museum is dat voor ons gemakkelijk. Mede dankzij onze samenwerking met consultatiebureaus, bibliotheken, kinderopvang, theaters en andere organisaties die zich richten op het jonge kind, bereiken wij families uit alle lagen van de bevolking.

Fotografie Anke Meijer

Kinderopvang & kunst
Op de peuterspeelzaal en kinderopvang zijn kinderen veel creatief bezig: van muziek, tekenen, knutselen en dansen. Er zijn allerlei materialen aanwezig waarmee ze kunnen experimenteren. De doelgroep 0-4 jaar is heel geschikt om een kunstmuseum mee te bezoeken, zo sluit het aan bij thema’s als kleuren en vormen en leren kinderen nieuwe woorden en begrippen.

Bij sommige organisaties is een heuse cultuurcoach aangesteld, toch bezoeken nog weinig kinderopvangorganisaties een kunstmuseum. Uit onze gesprekken met organisaties blijkt dat dit vooral komt door angst voor het onbekende en het gebrek aan begeleiding. Hoe fijn zou een doorlopende leerlijn voor cultuureducatie zijn met heldere doelen zodat er een betere aansluiting ontstaat tussen kinderopvang, peuterscholen en het primair onderwijs! 

Kunstfanaatjes richt zich op de volgende doelgroepen:
– Families met jonge kinderen
– Kinderopvang en peuterscholen
– Musea 

Wat doen we: 

– Informatie & inspiratie via ons platform 
De lancering van ons online platform op 1 januari 2017 leverde veel aandacht de pers op. Ook het publiek weet ons goed te vinden. Met een team redacteuren reizen we langs alle kunstmusea in Nederland en België. Daarnaast interviewen we experts en geven we tips & trucs hoe je met jonge kinderen naar kunst kunt kijken. Mis je nog iets op ons platform? Laat het ons gerust weten!

– Educatief aanbod Families
Hebben jullie al eens meegedaan met onze activiteiten? Vorig jaar lanceerden we de allereerste Baby Museum Tour van Nederland en België. Ook organiseren we Peuter Museum Tours, Museum Meet-Ups voor Ouders en diverse evenementen op maat, zoals deze maand de Kinder-Kunstsalon in Kunstuitleen Rotterdam. Op dit moment zijn we druk bezig met het ontwikkelen van nieuwe tours en producten. 

– Educatief aanbod Kinderopvangorganisaties
We zijn een veelgevraagd spreker voor congressen gericht op managers en pedagogisch medewerkers uit de kinderopvang. Daarnaast hebben we het Peuter Museum Project, speciaal voor peutergroepen ontwikkeld. Het programma stimuleert de creatieve, sociaal emotionele en sensomotorische ontwikkeling van jonge kinderen. We werken met de door SLO opgestelde leerdoelen voor het jonge kind, aansluitend op de VVE methodieken. Ook maken we gebruik van onderdelen uit de Reggio Emilia pedagogiek.

Een Kunstfanaatjes project bestaat uit:
– Training Kunst & het Jonge Kind voor pedagogisch medewerkers;
– Workshop met een kunstenaar op de groep, 
– Kunstfanaatjes Museum Survival Kit;
– Museumbezoek 
– Creatieve verwerkingsopdracht 

– Training Musea 
Kunstmusea zouden nog veel meer kunnen uitstralen dat zij een geschikt reisdoel zijn voor een dagje uit voor families met (jonge)kinderen. Hiervoor moet er nog veel gebeuren op het gebied van familievriendelijkheid. Zo zijn bijvoorbeeld de websites van de kunstmusea prachtig om te zien, maar het is een onmogelijke taak om de nodige informatie eruit te filteren die je als drukke ouder nodig hebt. Tijdens het bezoek zelf ontbreekt deze helderheid en toegankelijkheid vaak ook.

We adviseren musea hoe zij het bezoek van families en organisaties met jonge kinderen nóg leuker en gemakkelijker kunnen maken. Ook geven we workshops en trainingen Het Jonge Kind & Kunst op maat voor museumdocenten en educatief medewerkers. 

– Samenwerking musea, kinderopvang en andere ketenpartners 
Op dit moment is er geen contact tussen organisaties die zich richten op het jonge kind en musea, daarom fungeert Kunstfanaatjes hierin graag als intermediair. Graag verbinden we musea met het consultatiebureau, de muziekschool, het wijkcentrum, kinderopvangorganisaties en de bibliotheek in de regio. 

Wil je meer weten over onze activiteiten? Neem dan contact op met Brigitte via brigitte@kunstfanaatjes.nl 


Brigitte (37) is de oprichter van Stichting Kunstfanaatjes. Met haar freelance werk richt ze zich op publieksbereik (educatie & communicatie) in de culturele sector. Ook is ze een enthousiast museumdocent. Ze woont samen en en heeft een zoontje, Max van bijna 4 jaar oud.

COMMENTS ARE OFF THIS POST